Proces grupowy. Poradnik dla trenerów, nauczycieli i wykładowców. Wydanie II rozszerzone (ebook) (audiobook) (audiobook)

Recenzja: Niedoskonała Mama, Marta Szyszko; 2016-09-20

Gdy kobieta szuka bliskości (pyta – „jak ci minął dzień?”), partner stwarza dystans, odpowiada zdawkowo („dzień jak co dzień”) i angażuje się w czynności, które tworzą między nimi mur, np. gra na konsoli. Bez szczerości i otwartości nie sposób zbudować zaufania. Zastępują je: manipulacje, krytyka i niespodziewane wybuchy złości partnera. 

„Zaufanie jest podstawą wiary w to, że potrafimy przewidywać zachowanie innych i możemy na tym przewidywaniu polegać.” Dr Agnieszka Kozak

Niektóre kobiety żyją w złudnym przeświadczeniu, że jeśli tylko się postarają, mogą zapobiec agresji słownej i dominacji partnera:

„Jeżeli tylko zrozumiem, jeżeli wszystko sobie poukładam, nigdy więcej nie popełnię tego samego błędu – na czymkolwiek by on polegał – i nigdy już nie będę musiała przeżywać czegoś równie okropnego.” Patricia Evans

To iluzja, że możesz zrobić coś, by powstrzymać krytykę, czepialstwo, które wynikają z tego, jak twój partner czuje się ze sobą, a nie z twoich dokonań.

4 powody, dla których twój partner unika bliskości

1. Unika uczuć, których w sobie nie akceptuje poprzez ich projekcję na ciebie

Zarzucając ci – „Atakujesz mnie”, gdy upominasz go, że zignorował to, co mówisz lub zezłościł się na ciebie bez przyczyny – partner dokonuje projekcji. Obarcza cię winą za własne agresywne zachowanie. Nieagresywny partner wyraziłby troskę, dążyłby do porozumienia, współczuł, gdyby jego partnerka powiedziała, że poczuła się dotknięta. Agresywny partner zaprzecza faktom („wcale nie jestem zły”, „nie przypominam sobie, żebym mówił/ zrobił coś takiego.”) Prawdopodobnie w dzieciństwie zepchnął do podświadomości poczucie bezsilności, bezwartościowości, o których istnieniu mu przypominasz wyrażając otwarcie swoje emocje. Dlatego próbuje ciebie kontrolować, by kontrolować swoje tłumione emocje, których tak bardzo nie chce dopuścić do głosu.

„W miarę upływu czasu agresywnemu partnerowi coraz trudniej jest zdobyć się na szczerość wobec samego siebie i uświadomić sobie własny ból. Gniew, strach i pogarda dla samego siebie zostają zepchnięte w głąb świadomości, gdzie dojrzewają w ukryciu. Ponieważ mężczyzna zamyka się na tę część samego siebie, nie jest w stanie rozpoznać źródła tych uczuć. Kiedy zaś wypływają na powierzchnię, ich źródłem jest dla niego własna partnerka. Nazywamy to projekcją uczuć. Przenosząc na nią swoje uczucia, mężczyzna obarcza ją winą za wszystko, co sam robi, i za agresję, która ją spotyka z jego strony.” Patricia Evans

Przeczytaj także: Zamaskowana przemoc w związku – dlaczego mężczyźni ją stosują, a kobiety się na to godzą?

2. Odczuwa lęk przed bliskością
Wchodzenie w głębokie relacje może zakończyć się odrzuceniem. Partner nie angażuje się w bliskie relacje, by uniknąć braku akceptacji i zranienia.

„Otwartość oznacza mówienie o sobie, o emocjach, o swoich potrzebach, pragnieniach, radościach, ale też czasami słabościach.” Dr Agnieszka Kozak

Lęk przed bliskością doprowadza do tego, że nie ujawnia siebie, by nie cierpieć, ale też traci szansę na tworzenie relacji na wysokim poziomie. Nie sposób zaspokoić swoją i cudzą potrzebę miłości, jeśli zastępuje się je kontrolowaniem innych i wzbudzaniem w nich lęku. Władza staje się substytutem miłości. Wybranki dominujących partnerów doświadczają straty – w postaci samotności w związku, braku miłości i bliskości, na które zasługują, i które są ich naturalnymi potrzebami. Cierpi również sam partner. On też potrzebuje miłości, bliskości i uznania, które w takim układzie są niedostępne.

3. Unika odpowiedzialności i konfrontacji
Odsłaniając siebie, odkrywamy, że w naszym życiu nie wszystko funkcjonuje tak, jak powinno. Unikanie konfrontacji może być sposobem na uniknięcie odpowiedzialności za siebie i innych, kryje się za tym potrzeba zachowania obecnego status quo, która wynika z lęku przed zmianą.

„Im bardziej jesteśmy szczerzy, tym bardziej odkrywamy obszary, w których moglibyśmy coś zmienić, porzucić coś znanego i rutynowego, zacząć robić coś bardziej satysfakcjonującego, ale jednak nowego i ryzykownego.” Dr Agnieszka Kozak

4. Wstydzi się okazywać emocje
Ujawnianie swoich emocji, płacz w miejscu publicznym, wyrażanie smutku w bezpośredni sposób jest społecznie nieakceptowane. Za to złość daje poczucie mocy, bycia groźnym, ważnym, niezłomnym:

„W kulturze nastawionej na rywalizację istnieje więc obawa, że ujawnienie siebie (swoich emocji czy potrzeb) może być uznane za przyznanie się do słabości.” Dr Agnieszka Kozak

Złość może maskować inne emocje, takie jak wstyd, lęk, poczucie bezwartościowości. Dominujący i agresywny partner, który unika bliskości, na przykład wycofując się z konfliktów, chce kontrolować relację, stać wyżej w hierarchii z obawy przed zdemaskowaniem wstydliwej części siebie.

Przeczytaj także: „Nie ma z ciebie żadnego pożytku”, „jesteś przewrażliwiona” – jak rozpoznać zamaskowaną agresję?

„Otwartość na innych, doświadczanie siebie w bliskich i szczerych relacjach z innymi, oznacza spotkanie ze światem, który przez wiele lat był skrywanym terenem, gdzie nikt nie miał dostępu. Podróż do tego świata wydaje się zagrażająca, więc lepiej nie być szczerym wobec innych. W ten sposób oni odwdzięczą się tym samym, nie naruszą naszego bezpiecznego trwania.” Dr Agnieszka Kozak

Niedostępność emocjonalna partnera odbierana jest przez bliskie osoby (partnerkę i dzieci) jako odrzucenie i brak akceptacji. Dominujący partner nie zna partnerki, nie jest nawet jej ciekaw, zaniedbuje potrzeby emocjonalne dzieci. Jest zbyt zajęty budowaniem muru i podtrzymywaniem swej pozycji osoby dominującej w związku, a także swojego idealnego wizerunku, by dostrzec kogokolwiek poza sobą. Zaspokojenie potrzeby miłości i wzajemności jest w takim układzie niemożliwe. By zburzyć mur często niezbędna okazuje się terapia, jednak decyzja o jej rozpoczęciu leży po stronie partnera.

O tym, że partner celowo stosuje agresję, np. poprzez oddalenie się się od bliskich, świadczy fakt, że przy obcych potrafi być czarujący i miły, a jego twarz zmienia się o 180 stopni za zamkniętymi drzwiami.